مفهوم زیبایی دستگاه تناسلی زنان مدتی است که در فرهنگ لغات ما وارد شده است. وظایف اصلی اندام تناسلی زنانه خروج ادرار و تحقق زایمان است. آسیب هایی که از نظر ساختاری یا در اثر زایمان در این ناحیه ایجاد می شود با روش های زیبایی ناحیه ژنیتال اصلاح می شود. واژینوپلاستی، جراحی لابیاپلاستی، زیبایی پوبیس، پرکردن لب بیرونی، پرینوپلاستی، سفید کردن ناحیه تناسلی و کلیتوروپلاستی در این عنوان گردآوری شده اند.
در این مطلب به تایید دکتر مهرنوش امیری به تشریح دستگاه تناسلی زنان، بهداشت و بیماریهای واژن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
آناتومی دستگاه تناسلی زنان
شناخت بدن خود و آگاهی از آناتومی بدن به حفظ سلامت و تشخیص تغییرات غیرعادی بدن کمک می‌کند. اندام تناسلی وظیفه باروری، تعادل هورمونی، حفاظت از اندام‌های داخلی‌تر، رابطه جنسی، قاعدگی و دفع را بر عهده دارد. متاسفانه بافت اجتماعی سنتی فرهنگ ما صحبت درباره آناتومی واژن را منع می‌کند؛ همین موضوع فرد را با مشکلات زیادی روبرو می‌کند.
۱. محل قرارگیری واژن
واژن به اصطلاح بخشی از اندام تناسلی است که از ورودی مهبل تا ورودی رحم را شامل می‌شود. ورودی مهبل تا رحم را کانال واژن می‌گویند. طول این کانال بین ۸ تا ۱۲ سانتی‌متر و با توجه به سن و جثه فرد متغیر است. کانال واژن (به انگلیسی: vaginal canal ) از بافت عضلانی منعطف تشکیل می‌شود. قطر مجرا حدودا دو و نیم سانتی‌متر است اما هنگام دخول و زایمان قطورتر می‌شود تا درد را به حداقل برساند.
با اتمام دخول و زایمان مجرا به حالت قبلی خود برمی‌گردد. برخی از افراد به اشتباه فکر می‌کنند با رابطه جنسی زیاد یا زایمان گشادی واژن رخ می‌دهد؛ این باور تا حدی اشتباه است. زایمان ممکن است کمی روی عضلات کانال مهبل تاثیر بگذارد و از سفتی آن بکاهد.
همچنین بخوانید: هزینه عمل زیبایی واژن (جدید ترین تعرفه)
۲. ناحیه ژنیتال
ناحیه ژنیتال که در بالای دستگاه تناسلی زنان قرار دارد، ناحیه ای کمی چاق و پر مو است. به لطف موها، از ناحیه ژنیتال در برابر تأثیرات خارجی مانند صافی محافظت می کند. همچنین به لطف بسته های روغن داخل آن را از اثرات ضربه محافظت می کند.
وقتی صحبت از زیبایی پوبیس می شود، موهای این ناحیه با لیزر اپیلاسیون از بین می روند و چربی اضافی با لیپوساکشن از بین می روند. وقتی چربی اضافی در اینجا برداشته شود، ظاهر آزار دهنده نفخ از بین می رود. اما گاهی اوقات افتادگی پوست شکم باعث می شود که پوست این ناحیه شل و متورم به نظر برسد. در این مورد راه حل جراحی شکم است.
۳. ولووا
قسمتی از دستگاه تناسلی زنان، به استثنای پرینه، فرج نامیده می شود. از فرج واژن، مجرای ادرار، کلیتوریس و لب های کوچک (لبیوم ماژوس) تشکیل شده است. در میان مردم این منطقه را واژن خطاب می کنند.
۴. واژن
عملکرد واژن که به آن کانال زایمان نیز می گویند، فضایی است که آلت تناسلی در طول رابطه جنسی وارد آن می شود. این ناحیه هم برای رضایت جنسی و هم برای زایمان بسیار مهم است. طول آن ۱۰ سانتی متر و عرض آن ۳-۴ سانتی متر است، اما در هنگام آمیزش و زایمان می تواند کشش داشته باشد.
معمولاً بعد از چند بار زایمان طبیعی، گاهی اوقات واژن از نظر ساختاری به اندازه کافی سفت نیست باعث می شود که همسر شما از رابطه جنسی لذت کافی را نبرند. در این صورت انجام جراحی تنگ کردن واژن تهران ضروری است.
همچنین بخوانید: مزایای سفید کردن واژن
۵. کلیتوریس
خروجی مجرای ادرار (سوراخ خروج ادرار)
نقطه ای است که ادرار جمع آوری شده توسط مثانه به بیرون پرتاب می شود. از نظر زیبایی مشکلی ایجاد نمی کند. بخش اورولوژی به بیماری های پزشکی این قسمت می پردازد.
۶. لب های کوچک
این پوست نازکی است که واژن، خروجی مجرای ادرار و کلیتوریس را احاطه کرده است تا از آنها محافظت کند. رنگ آن به طور کلی صورتی تیره است. گاهی اوقات ممکن است با تیره شدن ساختار لابیا یا با برخی آسیب ها، به خصوص هنگام تولد، فرد را آزار دهد.
این حساس ترین عضو دستگاه تناسلی زنان است. در قسمت بالایی فرج قرار دارد. بیشتر توسط پوستی با لب کوچک پوشیده شده است.
همچنین بخوانید: عوارض یا معایب سفید کردن واژن
افتادگی و کشیدگی بیش از حد، گاهی از نظر ساختاری و گاهی به دلیل ضربه هنگام تولد دیده می شود. این مشکل ممکن است به دلیل اصطکاک، خطر تحریک و عفونت نیز وجود داشته باشد. در این صورت جراحی لابیاپلاستی توصیه می شود.
۷. لب بزرگ
این یک ناحیه برجسته است که از لب های کوچک و در نتیجه اندام های نسبتاً داخلی فرج در برابر ضربه های خارجی محافظت می کند. اغلب روی آن نیز مو وجود دارد. هنگامی که از بیرون مشاهده می شود، فرج دارای ۲ قسمت مجاور است.
گاهی اوقات بافت چربی کافی در آن وجود ندارد. افتادگی و چروکیده به نظر می رسد. اگرچه از نظر سلامتی مشکل چندانی ایجاد نمی کند، اما ممکن است از نظر بصری خوشایند نباشد. در این صورت می توان با تزریق ژل به واژن در تهران به زیبایی مورد نیاز دست یافت.
۸. پرینه
این ناحیه بین فرج و مقعد (سوراخ خروج مدفوع) قرار دارد. این ناحیه معمولاً پس از تولد و گاهی در نتیجه ضربه آسیب میبیند.
همچنین بخوانید: بهترین جراح تنگ کردن واژن
۹. هایمن یا پرده بکارت
هایمن (به انگلیسی:hymen ) بافتی نازک به ضخامت ۱ الی ۲ میلی‌متر است و ورودی رحم را احاطه می‌کند. هایمن با برقراری اولین دخول یا رابطه جنسی تغییر شکل داده و به اصطلاح پرده بکارت پاره می‌شود. خونریزی و درد جزئی از علائم پارگی بکارت هستند. البته نوع هایمن در زنان مختلف متفاوت است. برخی از افراد هم به طور ذاتی در هنگام تولد بدون هایمن به دنیا می‌آیند.
۱۰. غدد بارتولن
غدد بارتولن (Bartholin) در نزدیکی منفذ واژن قرار دارند. این غدد وظیفه ترشح واژن برای لغزنده کردن واژن را بر عهده دارند. این غدد تقریبا هم اندازه نخود هستند و با ترشح موکوس مقاربت را راحت و بدون درد می‌کنند.
۱۱. نقطه جی
نقطه جی (G spot) نقطه‌ای بسیار حساس در کانال واژن و تقریبا دو سانتی ورودی واژن قرار دارد. این نقطه در صورت تحریک‌شدن حین رابطه لذت جنسی را تا چندین برابر افزایش می‌دهد.
۱۲. دهانه مجرای ادرار
مجرای ادرار لوله‌ای است که ادرار را از مثانه خارج می‌کند. این لوله در زنان نسبت به آقایان کوتاهتر است و به همین دلیل احتمال ابتلا به عفونت در خانم‌ها بیشتر است. دهانه مجرای ادرار بالای ورودی واژن و زیر کلیتوریس قرار دارد.
تناسب لابیاها و زیبایی واژن
مفهوم زیبایی ناحیه ژنیتال مدتی است که در فرهنگ لغات ما وارد شده است. وظایف اصلی اندام تناسلی زنانه دفع ادرار، برقراری رابطه جنسی، تعدیل هورمون‌های ترشح‌شده از تخمدان‌ها و تحقق زایمان است. آسیب هایی که از نظر ساختاری یا در اثر زایمان در این ناحیه ایجاد می‌شود با روش‌های زیبایی ناحیه ژنیتال اصلاح می‌شود. واژینوپلاستی، جراحی لابیاپلاستی، زیبایی پوبیس، پرکردن لب بیرونی، پرینوپلاستی، سفید کردن ناحیه تناسلی و کلیتوروپلاستی در این عنوان گردآوری شده‌اند.
همچنین بخوانید: انواع جراحی واژن و نحوه انجام آن
بیماری های واژن
حال که با آناتومی واژن، نحوه عملکرد و نقش هر بخش از اندام تناسلی آشنا شدید بد نیست نگاهی به انواع بیماری های واژن، علائم و نحوه ابتلا داشته باشیم:
| بیماری | نوع بیماری | علائم | نحوه ابتلا |
| عفونت قارچی (واژینیت قارچی) | بیماری قارچی | خارش، تورم، درد هنگام ادرار کردن و بوی بد | عدم رعایت بهداشت و قرار گرفتن در محیط آلوده |
| واژینوز باکتریایی | عدم تعادل باکتری‌های تناسلی | ترشحات با بوی ماهی گندیده | عدم رعایت بهداشت شخصی |
| تریکومونیازیس (STI) | انگل – بیماری مقاربتی | خارش، سوزش و ترشح غیرعادی | برقراری رابطه جنسی پرخطر |
| کلامیدیا و سوزاک | عفونت مقاربتی | ترشح غیرعادی و درد | رابطه جنسی پرخطر |
| واژینیت غیرعفونی | عدم تعادل اسیدیته واژن | واکنش آلرژیک و تحریک بافتی | صابون، شوینده یا تغییرات هورمونی |
| تبخال تناسلی | ویروس | جوش‌های تاول مانند با زخم و سوزش | رابطه جنسی با فرد آلوده به ویروس |
همانطور که می‌بینید برخی از علائم ابتلا به بیماریهای واژن شبیه به هم هستند. اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید بهتر است سریعا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید:
- ترشحات غیرطبیعی واژن
- خونریزی خارج از عادات ماهیانه
- خونریزی زیاد و غیرنرمال در پریودی
- درد ناحیه شکمی
بهترین روش پیشگیری از ابتلا به بیماری های واژن توجه به بهداشت شخصی، عدم قرار گرفتن در محیط‌های آلوده و پرهیز از برقراری رابطه جنسی پرخطر است.
بهداشت واژن
برای رعایت نکات بهداشتی در خصوص دستگاه تناسلی زنان و بهداشت زنانه به چند نکته کلی توجه کنید:
- سعی کنید لباس‌های نخی و نسبتا آزاد به تن کنید. این لباس‌ها علاوه بر تعریق و رطوبت کم گردش هوا را هم ممکن می‌کنند.
- تا حد امکان از شوینده و دوش‌های واژینال استفاده نکنید. این مواد حالت اسیدی بدن شما را نامتعادل می‌کنند. شستشو با آب ملایم کافی است.
- از یک رژیم غذایی غنی از پروبیوتیک پیروی کنید. کلم ترش، پنیر نرم، زیتون، شکلات تلخ و سرکه سیب منابع خوبی از پروبیوتیک هستند.
- رعایت بهداشت جنسی را با خود و شریک جنسی‌تان تمرین کنید. برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی از سلامت طرف مقابل مطمئن شوید و استفاده از کاندوم را فراموش نکنید.
- حتما به صورت منظم به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. معاینه منظم به تشخیص زودهنگام و درمان راحت‌تر بیماری‌ها کمک می‌کند.
همچنین بخوانید: چه کسانی باید واکسن گارداسیل تزریق کنند؟
کلام پایانی
ساختار و آناتومی واژن و دستگاه تناسلی زنان به شکلی است که تناسب و مراقبت از بدن را به بهترین شکل ممکن حفظ کند. در این بخش به تشریح بخش‌های مختلف اندام تناسلی، بیماریهای واژن و نکات بهداشتی مراقبت از واژن پرداختیم.