آماده شدن برای بارداری

امروزه با تحقیقات و بالا رفتن امکانات و تکنولوژی مشخص شده که نه تنها دوران باداری بلکه دوران قبل از بارداری هم بسیار اهمیت دارد که شامل ۳ ماه قبل از بارداری و ۹ ماه بارداری است که در مجموع این ۱۲ ماه دوران بسیار مهم بارداری برای داشتن سلامت کامل مادر و جنین دانست.

یک بارداری سالم نیازمند آمادگی‌های کافی ، پیش از اقدام برای باردار شدن است. پس به شما توصیه میکنیم با انجام مشاوره با بهترین متخصص زنان در تهران و شهرستان محل زندگی تان و به کارگیری تخصصشان بارداری خوبی را داشته باشید.

نکاتی که خانم ها قبل از حامله شدن (دوران آمادگی برای بارداری) باید به آن توجه کنند:

حد اقل ۳ ماه قبل از حامله شدن تلاش کنید وزن مناسب داشته باشید، زیرا سلامت جنین شما وابسته به وزن است و کسی دچار اضافه وزن و چاقی باشد در معرض خطر افزایش فشار خون ، دیابت دوران بارداری وامکان دارد زایمان به صورت سزارین انجام شود. بنابراین قبل از حاملگی باید تغذیه صحیح و سالم داشته باشید. بنابراین شما نیاز دارید تا از نظر مقدار چربیهای خون مورد بررسی قرار بگیرید زیرا بالا بودن کلسترول ممکن است موجب افزایش فشار خون شما گردد . و باید وضع شما از نظر هپاتیت و ایدز مشخص شود و گروه خون شما و در صورت لزوم همسرتان تعیین گردد.

در مراکز بهداشتی درمانی توسط متخصص زنان معاینه فیزیکی کامل از شما به عمل آورده و درصورت لزوم آزمایش پاپ اسمیر و معاینه  پستان ها انجام گیرد. در مراکز بهداشت میزان ایمنی شما را در برابر بیماری سرخجه و آبله مرغان مشخص نموده و در صورت نیاز باید تزریق واکسن انجام شود. در این مراکز از نظر کم خونی مورد بررسی قرارمی گیرید. زیرا کمبود آهن موجب خستگی شما در حین بارداری میگردد. نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که ویتامین های قبل از بارداری مانند اسید فولیک برای شما تجویز شود و شروع به خوردن اسید فولیک به میزان ۴۰۰ میلی گرم در روز نمائید . خوردن این دارو سبب می شود که از پیدایش ناهنجاری های مغز و نخاع جنین جلوگیری کند و به این نکته توجه کنید که هیچ گونه داروی گیاهی مصرف نکنید.

اگر از نظر دندان ها مشکلی دارید قبل از بارداری در دوران آمادگی برای بارداری به درمان آن بپردازید. در صورتی که نیاز به رادیوگرافی دارید قبل از حامله شدن انجام دهید.

برای اطلاعات بیشتر: چرا سن در هنگام بارداری اهمیت دارد؟

موضوع مهمی که باید در اینجا به آن اشاره کنیم این است که با افرادی که دچار عفونت های بیماری ویروسی هستند تماس پیدا نکنید ، دست های خود را بشوئید و غذاهائی که کاملا پخته نشده است مصرف نکنید. اگر زن و شوهر سیگار می کشید فورا ترک کنید.

استرس یکی از محرکه هایی است که میتواند بر روی سلامت شما و جنین تاثیر داشته باشد پس از عواملی که موجب استرس شما می شود دوری کنید.

بسیار مهم است که چگونگی پریود شدن خود را روی فرم های مخصوص رسم کنید.

آمادگی و اقدامات قبل از بارداری برای زنان و مردان

عوامل زیادی بر سلامت اسپرم و تخمک و رشد جنین تاثیر میگذارند و باید پیش از فرزند آوری در نظر گرفته شوند. حدود سه ماه زمان میبرد تا اسپرمهای تازه ساخته شوند از این رو اگر میخواهید بچه دار شوید تلاش کنید نکات زیر را از چندین ماه پیش از بارداری انجام دهید.

برخی از این نکات هم برای مردان اهمیت دارد و هم برای زنان، برخی از آنها هم به زنان مربوط میشود.

۱. روش های پیشگیری از حاملگی را قطع کنید

تا زمانی که آزمایش های شما در دوران آمادگی برای بارداری تکمیل نشده است جلوگیری از حاملگی را ادامه دهید و سپس بعد از ۲-۳ نوبت پریود طبیعی میتوانید باردار شوید ، زیرا اگر بلافاصله بعد از قطع روش پیشگیری حامله شوید نمی توانید روز زایمان خود را تعیین کنید.

۲. ورزش کنید یا جنب و جوش داشته باشید

هم زنان و هم مردان برای داشتن بدنی سالم و فرزندی سالم باید ورزش کنند. پیش از این که نامی برای فرزند آینده خود انتخاب کنید به فکر آماده کردن بدنتان باشید. خانمها با داشتن وزن سالم بارداری و زایمان کم خطرتری دارند. کوشش کنید روزی نیم ساعت ورزش کنید به گونه ای که ضربان قلبتان بالا برود و نفستان تندتر شود. دستکم پنج روز در هفته این کار ار انجام بدهید. حتی پیاده روی تند هم میتواند سودمند باشد. به هر گونه ای که میتوانید جنب و جوش خود را بالا ببرید.

همچنین بخوانید: ورزش و ناباروری چه ارتباطی باهم دارند؟

۳. تغذیه سالم و متنوع داشته باشید

پژوهشها نشان میدهند دریافت انواع گوناگون مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا ۳، آنتی اکسیدانها، ویتامینها، مواد معدنی و فیبر با بهبود کیفیت اسپرم پیوند دارد. همچنین بسیار مهم است که چربیهای اشباع و ترانس را تا جایی که میتوانید کم کنید چرا که با کاهش کیفیت اسپرم ارتباط دارند. اگر به دنبال قرص و مکمل برای بهبود باروری هستید یادتان باشد شواهد چندانی در تایید سودمندی آنها در باروری مردان دیده نشده است.

زنان هم باید به اندازه کافی پروتئین، آهن، کلسیم و اسید فولیک دریافت کنند و تغذیه سالم و متنوع داشته باشند تا بارداری سالمتری را تجربه کنند. خوردن میوه جات و سبزیجات فراوان (منظور از سبزیجات همه سبزیها و صیفی جاتی مانند هویج، گوجه فرنگی، کرفس و غیره می باشد) و لبنیات کم چرب بسیار مهم است. خوراکیهایی مانند چیپس و پفک و کیک و شیرینی را تا جایی که میتوانید کم کنید چرا که کالری بالا و مواد مغذی بسیار کمی دارند.

۴. زنان دریافت اسید فولیک را پیش از بارداری آغاز کنند

اسید فولیک از خانواده ویتامین ب است که در برخی سبزیجات و میوه ها و حبوبات یافت میشود ولی احتمالا برای تامین اسید فولیک کافی که در اوایل بارداری ضروری است، به مکمل نیاز دارید. از زمانی که تصمیم به بارداری میگیرید روزی ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک بخورید.

۵. خود را به وزن سالم برسانید

اگر کمبود وزن داشته باشید بارداری سخت تر رخ میدهد. چاقی هم تاثیر منفی بر بارداری دارد. علاوه بر این چاقی میتواند احتمال دیابت و فشار خون بارداری را افزایش دهد. در برخی افراد چاقی باعث میشود طول مدت درد زایمان افزایش یابد.

همچنین بخوانید: عادت ماهانه نامنظم و تاثیر آن بر باروری

منظور از اضافه وزن شاخص توده بدنی یا بی ام آی برابر یا بالای ۲۵ می باشد و منظور از چاقی شاخص توده بدنی ۳۰ به بالا است. مردانی که اضافه وزن دارند ۱۱% بیشتر از همسالان خودشان که وزن نرمال دارند دچار مشکل کمبود اسپرم هستند و ۳۹% بیشتر شمار احتمال دارد که اصلا اسپرم تولید نکنند. مردان چاق ۴۲% بیشتر دچار پایین بودن شمار اسپرم هستند و ۸۱ درصد بیشتر از افراد با وزن نرمال احتمال عدم تولید اسپرم دارند. یک پزوهش بالینی تازه نشان میدهد که مردانی که طی هشت هفته وزن با برنامه غذایی کم کالری کم کرده اند کیفیت منی شان بهبود یافته است. مردان داوطلب در این پژوهش به طور میانگین ۱۶.۵ کیلوگرم وزن کم کردند و شمار اسپرمشان تا ۴۰ درصد افزایش یافت. این بهبود شمار اسپرم در کسانی که وزن کم شده شان را حفظ کردند تا یک سال که مورد بررسی قرار گرفتند حفظ شده بود.

۶. چکاپ پزشکی انجام بدهید

پیش از اقدام برای بارداری چکاپ پزشکی انجام بدهید. دریافت ویتامینهای پیش از بارداری را آغاز کنید و واکسن ها و آزمایشهای مورد نیاز را انجام بدهید.

۷. آزمایش ژنتیک بدهید

اگر شما یا همسرتان سابقه خانوادگی اختلالات ژنتیکی دارید و ریسک آن در فرزند شما زیاد است به شما پیشنهاد میشود آزمایش ژنتیک بدهید پیش از این که بارداری رخ دهد. یک آزمایش خون یا بزاق میتواند ژنهای فیبروز سیستیک، بیماری سلولهای داسی شکل و بسیاری از دیگر بیماریهای ژنتیکی را نشان دهد و احتمال بروز این بیماریها در فرزندتان را پیش بینی کند.

۸. مشاوره ژنتیک

هدف از مشاوره ژنتیک این است که اگر مشکلات ژنتیک در زن و شوهر وجود داشته باشد هر چه زودتر تشخیص داده و از پیدایش آن جلوگیری گردد.

شما با در نظر گرفتن شرایط و نکاتی که در این مقاله گفته شد میتوانید دوران بارداری طبیعی داشته باشید و از مادر و پدر شدن خود لذت ببرید.

آیا شما نیاز به مشاوره ژنتیک دارید ؟

• اکثر خانم ها به مشاوره ژنتیک احتیاج ندارند مگر این که :
• سن شما قبل از بارداری ۳۵ سال یا بیشتر باشد.
• در گذشته سقط های مکرری داشته اید.
• در گذشته کودکی با ناهنجاری به دنیا آورده اید.

فامیل شما یا شوهرتان کودکی با مشکلاتی مثل :

• سندرم داون
• عقب ماندگی ذهنی
• ناهنجاری نخاعی
• صرع
• ناهنجاریهای عضلانی وقلبی
• ناشنوایی

اختلالات ژنتیکی چیست؟

اختلالات ژنتیکی در اثر تغییر در ژن ها یا کروموزوم های فرد ایجاد می شود. آنیوپلوئیدی شرایطی است که در آن تعداد کروموزومهای فرد کمتر یا بیشتر از حالت معمول است. در تریزومی، فرد مبتلا یک کروموزوم بیشتر از حالت معمول دارد. در مونوزومی، فرد مبتلا یک کروموزوم کمتر از حالت معمول دارد. اختلالات وراثتی در اثر تغییراتی در ژن ها تحت عنوان جهش ایجاد می شود. اختلالات وراثتی شامل بیماری سلول داسی شکل، فیبروز کیستیک ، بیماری Tay-Sachs و بسیاری دیگر است . در مواردی که هر دو والد همان ژن معیوب را داشته باشد بیشتر در معرض مبتلا شدن به اختلالات وراثتی می شود.

۹. چکاپ دندانپزشکی را فراموش نکنید.

حتمن پیش از بارداری برای درمانهای دندانپزشکی خود اقدام کنید. در بارداری احتمال عفونت لثه افزایش می یابد. عفونتهای دهان و دندان گاهی برای جنین یا آینده کودک خطرساز میشوند. همچنین عوارض بارداری میتوانند به بار بیاورند. درمانهای دندانپزشکی به شما کمک میکنند اولا در دوران بارداری احتمال نیاز به این درمانها کاهش یابد، دوم این که خطر انتقال باکتریهای خطرناک عفونت لثه به کودک و عوارض دیگر آن برطرف شود.

۱۰. سیگار و دیگر دخانیات را کنار بگذارید

سیگار کشیدن تاثیرهای گوناگونی بر روی کیفیت اسپرم میگذارد. برای نمونه سیگار با کاهش شمار اسپرمها، کاهش حجم منی و کاهش جنبایی اسپرم ارتباط دارد. اگر درمانهای کمک به بارداری مانند آی وی اف انجام میدهید، سیگار کشیدن باعث میشود شانس موفقیت پایین بیاید. همچنین استعمال دخانیات در زمان تشکیل نطفه، بر سلامت جنین نیز تاثیر گذاشته و ریسک لوکمی (لوسمی) را افزایش میدهد. برای ترک سیگار از پزشک یا مراکز حمایتی میتوانید کمک بگیرید.

برای اطلاعات بیشتر: آیا استفاده از دخانیات بر باروری تاثیر دارد؟

از سویی دیگر سیگار کشیدن مادر یا قرار گیری او در معرض دود سیگار دیگران حتی از این هم بدتر است. حتی اگر قرار گیری در معرض دود زیاد نباشد در دوران بارداری احتمال بروز مشکلاتی مانند زایمان زود هنگام، وزن کم در هنگام تولد و سقط جنین را افزایش میدهد و کودک را در خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد قرار میدهد. قرار گیری زنان در معرض دود سیگار دیگران افزون بر این عوارض، به باروری آنها نیز میتواند آسیب بزند.

۱۱. الکل را کنار بگذارید

از آنجایی که هنگامی که بارداری رخ میدهد شما در همان زمان متوجه این رویداد نمیشوید، باید پیش از بارداری و از زمانی که تصمیم به این کار گرفته اید نوشیدن الکل را کنار بگذارید. نوشیدن الکل در بارداری احتمال نقایص مادرزادی و مشکلات یادگیری در کودک را افزایش میدهد. همچنین گاهی الکل میتواند بارداری را دشوار کند. هرچند با یکی دو بار نوشیدن اتفاقی نمی افتد، و نیازی نیست دچار هراس شوید ولی برای ترک الکل پیش از بارداری اقدام کنید.

برخی پژوهشها نشان میدهند مصرف الکل بر کیفیت اسپرم نیز تاثیر میگذارد هرچند نتیجه پژوهشها در این زمینه متناقض است و همه آنها این یافته را تایید نمیکنند. ولی چیزی که روشن است این است که مصرف زیاد الکل بر توانایی جنسی و حفظ نعوظ تاثیر منفی میگذارد و عملکرد جنسی را ضعیف مینماید و این امر خود باعث سخت تر شدن باروری میشود.

۱۲. مصرف هر گونه داروی غیرقانونی یا مواد مخدر را کنار بگذارید

داروها چه قانونی باشند چه غیر قانونی، میتوانند بر باروری تاثیر بگذارند. برای نمونه روشن شده است که استروئیدهای آنابولیک (داروهایی که اثر مشابه تستوسترون دارند و بیشتر برای بدنسازی و افزایش عضله استفاده میشوند)، در درازمدت بر کیفیت و تعداد اسپرمها تاثیر منفی میگذارند. همچنین برخی داروها کارکرد جنسی را ضعیف میکنند. مواد مخدر و غیرقانونی نیز تاثیر منفی بر باروری دارند.

۱۳. قرارگیری در معرض مواد شیمیایی مضر را کاهش دهید

هنگامی که برای بچه دار شدن تلاش میکنید، بهتر است از قرار گیری در معرض مواد شیمیایی مضر مانند آفت کش ها، سموم، فلزات سنگین، شوینده های قوی و غیره پرهیز کنید. بسیاری از این مواد شیمیایی در بدن انباشته میشوند و کم کم به اندامها و بافتها آسیب وارد میکنند. یکی از آسیبهایی که مواد شیمیایی وارد میکنند کاهش کیفیت اسپرم است.

برخی مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز به فراوانی پیرامون ما وجود دارند، در محصولات پلاستیکی که مصرف میکنیم. این ذرات میکروسکوپی از راه غذا یا پوست وارد بدن شده و جذب میشوند. مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز (اندوکرین) مضرات زیر را دارند:

• منجر به تغییرات هورمونی در بدن میشوند
• شمار اسپرم را کاهش میدهد
• به دی ان ای اسپرم آسیب میرسانند
• احتمال سقط جنین را افزایش میدهند 

۱۴. برای بیماری های مقاربتی آزمایش بدهید.

هم مرد و هم زن پیش از بارداری باید مطمئن شوند هیچ بیماری مقاربتی ندارند. از بیماریهای مقاربتی میتوان به کلامیدیا، ایدز، اچ پی وی و سوزاک نام برد. این بیماریها به دستگاه تولید مثل آسیب وارد میکنند و میتوانند باعث نازایی شوند. گاهی بیماریهای جنسی بدون علامت هستند و تا آزمایش ندهید متوجه آنها نمیشوید. بیشتر بیماریهای مقاربتی به سادگی درمان میشوند.

برای انجام درمان های تخصصی برای آمادگی برای بارداری و مشاوره قبل از باروری و درمان نازایی میتوانید با بهترین متخصص زنان در تهران در ارتباط باشید .