آزواسپرمی به وضعیتی اشاره دارد که در آن مایع منی یا اسپرم حاوی هیچ اسپرمی نیست یا تعداد اسپرمها به حدی کم است که قادر به تخصیب تخمک نمی‌باشد. این ممکن است به عنوان یکی از عوامل ناباروری در مردان در نظر گرفته شود.
آزواسپرمی ممکن است به دلیل مشکلات مختلف در فرایند تولید اسپرم یا در انتقال اسپرم از طریق مجاری تناسلی ایجاد شود. علل آزواسپرمی می‌تواند شامل مسائل هورمونی، اختلالات ژنتیکی، عوارض جراحی، مشکلات عروقی یا عضلاتی، استفاده از مواد مخدر، تاثیرات داروها، یا عوامل محیطی باشد.
تشخیص و درمان آزواسپرمی نیاز به مشاوره با پزشک متخصص ارولوژی یا متخصص درمان نازایی دارد. پزشک با انجام تستهای لازم، تاریخچه پزشکی، و معاینه فیزیکی، می‌تواند به تشخیص دقیق و تدابیر درمانی برای درمان نازایی مناسب برسد.
انواع آزواسپرمی کدامند؟
آزواسپرمی به تعداد کم یا عدم حضور اسپرم در مایع منی اشاره دارد. این وضعیت می‌تواند با توجه به تعداد و ویژگی‌های اسپرمها دسته‌بندی شود. در اینجا چند نوع اصلی آزواسپرمی آورده شده‌اند:
- آزواسپرمی تام: در این حالت، هیچ اسپرمی در مایع منی وجود ندارد. این وضعیت به عنوان آزواسپرمی تام یا اسپرمهای تامی معروف است.
- آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای غیر قابل حرکت (غیر متحرک): در این حالت، اسپرمها در مایع منی حضور دارند اما قابلیت حرکت ندارند. این نوع آزواسپرمی به عنوان آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای غیر قابل حرکت معروف است.
- آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای با حرکت محدود (متحرک محدود): در این حالت، اسپرمها حضور دارند اما حرکت آن‌ها محدود است. این نوع آزواسپرمی به عنوان آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای با حرکت محدود معروف است.
- آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای با حرکت نرمال: در این حالت، اسپرمها حضور دارند و دارای حرکت نرمال هستند. اما تعداد اسپرمها کمتر از حد نرمال است. این وضعیت به عنوان آزواسپرمی متشکل از اسپرمهای با حرکت نرمال معروف است.
آزواسپرمی چه نشانه هایی دارد؟
آزواسپرمی به موقعیتی اشاره دارد که در مایع منی، هیچ اسپرمی حضور نداشته باشد یا تعداد اسپرمها به حدی کم باشد که امکان تخصیب تخمک را نداشته باشد. علایم آزواسپرمی ممکن است متناسب با نوع و شدت مشکل باشند. در برخی موارد، ممکن است هیچ علامت خاصی مشاهده نشود و مشکل توسط تستهای باروری تشخیص داده شود. اما در مواردی، ممکن است علائم و نشانه‌های زیر مشاهده شود:
- مشکلات در باروری: یکی از علامت‌های اصلی آزواسپرمی، عدم موفقیت در باروری و بروز مشکلات مرتبط با باروری می‌باشد.
- عدم حضور اسپرم در منی: در موارد شدید آزواسپرمی، ممکن است در تحلیل منی اسپرم حضور نداشته باشد.
- مشکلات در جمع‌آوری اسپرم: در زمان جمع‌آوری نمونه اسپرم برای تست باروری، ممکن است مشکلاتی در جمع‌آوری اسپرم به دلیل نقص در اسپرمها مشاهده شود.
- متحرک نبودن یا حرکت محدود اسپرم: در برخی موارد آزواسپرمی، اگر اسپرمها حرکت نداشته یا حرکت آن‌ها محدود باشد، می‌تواند یک نشانه باشد.
آزواسپرمی به چه علت ایجاد می شود؟
آزواسپرمی می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. در زیر، برخی از علل ممکن برای آزواسپرمی ذکر شده‌اند:
- مشکلات تولید اسپرم:
- مشکلات هورمونی: تغییرات در تعادل هورمون‌ها ممکن است تولید اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد.
- آسیب به توابع گنادها (تخمدانها): ضربه، عفونت یا عمل جراحی ممکن است به گنادها آسیب برساند و تولید اسپرم را مختل کند.
- مشکلات در انتقال اسپرم:
- نقص در مجاری انتقال اسپرم: مسدودیت یا مشکلات در مجاری انتقال اسپرم، از جمله مجاری زاویه اسپرمی (vas deferens)، ممکن است باعث آزواسپرمی شود.
- عدم حضور کلیتوریس یا پایگاه آلت تناسلی مردان: حضور کلیتوریس ناکافی ممکن است باعث مشکلات در انتقال اسپرم شود.
- عوامل محیطی و سبک زندگی:
- تاثیرات مضر محیطی: تماس با مواد شیمیایی، ترکیبات مضر، یا تابشات ناشی از محیط ممکن است به تولید اسپرم آسیب برساند.
- استفاده از مواد مخدر یا داروهای مضر: مصرف مواد مخدر یا داروهایی که به تولید اسپرم آسیب می‌زنند، می‌تواند یک عامل باشد.
- عوامل ژنتیک:
- اختلالات ژنتیکی: برخی از اختلالات ژنتیکی میتوانند تولید اسپرم را تحت تأثیر قرار دهند و به آزواسپرمی منجر شوند.