ناباروری در زنان و علل آن

ناباروری در زنان به آن دسته از عوامل و مشکلاتی که در ناباروری به زنان مرتبط است اطلاق می گردد و می تواند دلایل مختلفی داشته باشد همانند:

علل ناباروری در زنان چیست؟

پس از آنکه شما برای درمان ناباروری به پزشک مراجعه می کنید، پزشک اول با آزمایشات مختلف ناباروری مردان و ناباروری در زنان را بررسی می کند و پس از انکه علت اصلی مشخص شد و خانم علت ناباروری بود، شروع به درمان می کند.

ناباروری در زنان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در ادامه مواردی که می تواند منجر به ناباروری زنان شود را توضیح داده ایم.

✔️سن

تغییرات وابسته به سن از قبیل کاهش ذخیره تخمک ها در تخمدان‌ها (Ovarian reserve)، ممکن است منجر به افزایش ناباروری شود. باروری در زنان پس از سن ۲۷ سالگی شروع به کاهش می کند و سرعت کاهش باروری پس از سن ۳۵ سالگی تسریع می گردد. در ارتباط با ذخیره تخمدان از حیث تخمک، یک زن ۱۲% از ذخیره تخمدانی خود را در سن ۳۰ سالگی دارد و این میزان در سن ۴۰ سالگی به ۳% کاهش می یابد.

✔️ نقص عملکرد تخمدانی

شایعترین علت ناباروری زنان نقص تخمک گذاری است. این حالت ممکن است بدلیل نقص در عملکرد غده هایپوتالاموس و در نتیجه اختلال در تحریک غده هیپوفیز باشد. استرس، تروما، تغییرات در وزن بدن، بی اشتهایی یا اختلالات در غذا خوردن و فعالیت ورزشی زیاد ممکن است فاکتورهایی در توسعه عدم تخمک گذاری باشند. زنان با چنین مشکلاتی LH و FSH کافی را جهت تحریک بلوغ فولیکول ها در تخمدان تولید نمی کنند. فاکتورهای اندوکرین (شامل بیماری تیروئید، دیابت، هایپرپرولاکتنمی ، تولید فراوان آندروژن آدرنال) و بیماری کبدی در عملکردهای هیپوتالاموسی یا هیپوفیزی اختلال ایجاد می کند که در نتیجه ممکن است از رشد فولیکول ها، تخمک گذاری یا بقاء کورپوس لوتئوم (که برای بقاء بارداری ضروری است) جلوگیری کند. این اختلالات اندوکرین و عدم تعادل ها برای بازیافتن بارداری نیاز به اصلاح و کنترل دارند.

✔️ سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

اختلالی است که در ۵ تا ۱۰% جمعیت زنان رخ می دهد. به نظر می رسد مقاومت به انسولین منجر به هایپرانسولینمیی شده که تخمدانها را به تولید آندروژن بیشتر تحریک می کند و باعث ایجاد این سندرم می شود. زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هستند ممکن است همه یا برخی از علایم زیر را داشته باشند؛ چاقی، هایپرپرولاکتنمی، کیست های تخمدانی، نامنظم شدن قاعدگی، علایم هایپرآندروژنیسم (آکنه،طاسی مردانه ، پرومویی)، هایپرکلسترومی، افزایش نسبت LH/FSH و ناباروری. زنانی که وزن اضافه شان در ناحیه کمر توزیع شده است نشانه های اغراق آمیز و درجه ای از علایم PCOS را دارند. زنان باردار مبتلا به PCOS نیز در خطر بیشتری برای سقط و تحمل مشکلات بارداری قرار دارند.

✔️ علل لوله ای/اندومتریال

بیماری التهابی لگن نیز ممکن است در ایجاد ناباروری با ایجاد آسیب در لوله ها و دیواره اندومتریال نقش داشته باشد .اندومتریوز حالتی است که با حضور بافت اندومتریال اکتوپیک مشخص می شود و ممکن است تاثیری بر جنبه های مکانیکی تخمک گذاری، برداشت اووسیت، انتقال توسط لوله رحمی ،فالوو لانه گزینی تخمک بارور داشته باشد.

✔️ علل سرویکس

ناباروری سرویکال می تواند با تغییر در کیفیت و کمیت موکوس که برای عبور اسپرم به رحم ضروری است ایجاد شود. عفونت هایی مانند کلایمیدیا ممکن است بر کیفیت موکوس تاثیر داشته باشد. همینطور، پروسه های جراحی سرویکس از قبیل فرسایش لیزری یا کرایو درمانی ممکن است باعث تخریب غده های ترشح کننده موکوس در سرویکس شوند.

✔️ بیماریهای مقاربتی

عفونت هایی منتقل شونده از طریق مقاربت(Sexually transmitted infections) از دلایل عمده ناباروری محسوب می شود. عفونت هایی مقاربتی اغلب نشانه های اندکی از خود بروز می دهند که این امر منجر به از دست رفتن زمان مناسب جهت اقدامات پیشگیرانه و درمانی مناسب می گردد.

✔️ نقایص فاز لوتئال

ناتوانی برخی زنان در نگه داری مرحله ابتدایی بارداری ممکن است ناشی از نقص فاز لوتئال مرتبط با پروژسترون نامناسب و ناکافی باشد.

✔️ استعمال دخانیات

استعمال دخانیات برای تخمدان ها مضر می باشد و میزان صدمه آن بستگی به شدت و مدت زمانی دارد که شخص از دخانیات استفاده می کند. نیکوتین و مواد شیمیایی دیگر که در توانایی بدن در تولید استروژن (هورمونی که در تنظیم تشکیل فولیکول ها و تخمک گذاری نقش دارد) مداخله می کنند سبب می شوند که سلول های تخمک نسبت به ناهنجاریهای ژنتیکی مستعد باشند. البته بعضی از صدمات غیرقابل اجتناب می باشند، اما ترک سیگار می تواند از صدمات بیشتر جلوگیری کند.

✔️ وزن بدن و اختلالات تغذیه ای

سلول های چربی، علاوه بر اندام های اولیه جنسی استروژن تولید می کنند. چربی زیاد بدن سبب تولید بیش از حد آندروژن ها می شود که واکنش بدن و جلوگیری از باردار شدن را در پی خواهد داشت. از طرفی چربی اندک بدن نیز منجر به تولید ناکافی استروژن و اختلال در سیکل قائدگی می شود. در مجموع هم زنان با کمبود وزن و هم زنان با اضافه وزن دارای سیکل های نامنظم می باشند که تخمک گذاری آن رخ نمی دهد و یا به اندازه کافی نمی باشد.

برای آشنایی با راه های درمان ناباروری در زنان به صفحه درمان ناباروری در زنان و مردان و علایم ناباروری رجوع کنید.